SEKS�EL SE�ME

"Seks�el Se�me", Nisan 1977'den bu yana (2011) ikinci kez bas�lamam��t�r ve ilk bask�s� hala sat�lmaktad�r.^[i] Kitaptan ka� tane bas�ld���n� bilmiyoruz; ka� tane bas�lm�� olursa olsun, T�rkiye'de Darwin'e ve organik evrim kuram�na kar�� az �ok ilgi oldu�u, ya da olmas� gerekti�i d���n�ld���nde, "Seks�el Se�me"nin hala 34 y�l �nceki bask�s�n�n piyasada olmas� �a��rt�c� m�? Kitap ("�nsan�n T�reyi�i"yle birlikte)^[ii] �ngiltere'de daha yay�nland��� g�n 5.267 n�sha sat�lm��t�r. Demek ki "Seks�el Se�me"ye, biyoloji ��retmenleri ve �niversitelerin biyoloji b�l�mlerinde okuyan ��renciler de yeterince ilgi g�stermemektedir. Bu durumu, Darwin'in kitaplar�n�n a�a�� yukar� 110 y�l sonra T�rk�eye �evrilebilmesinin nedenlerine, daha do�rusu, onlar�n uzant�lar�na ve sonu�lar�na ba�lamak yerinde olur, san�r�z.

Lephornis ornatus, erke�i ve di�isi. ("Seks�el Se�me", Resim 45, s. 238)

Burada, bir �yk�c��e (anecdote) yer vermek isteriz: Olas�l�kla 1997 y�l�nda, �ner �nalan, anlatt���na g�re bir arkada��yla Ankara'n�n �nl� Sakarya Caddesi'nde bir yere oturmu� s�yle�irken, s�z, Darwin, Darwincilik ve organik evrim kuram�n� i�leyen yerli kitaplardan a��lm��. Arkada��, yak�n zamanda bir biyoloji profes�r�n�n "tu�la gibi" bir kitab�n�n yay�nland���n� s�yleyince, �ner �nalan, kitab� g�rmedi�ini, ancak akademik �evrelerin, genellikle, Darwin'i birinci el kaynaklardan tan�mad���n�, �rne�in, o profes�r�n kitab�n�n kaynak�as�nda Darwin'in herhangi bir kitab�n�n yer alm�yor olabilece�ini s�ylemi�. Arkada��, olur mu �yle �ey, diyerek, masadan kalk�p bir ko�u yak�ndaki bir kitap��ya gitmi�, o "tu�la gibi" kitab� sat�n al�p d�nm��. Kitab�n kaynak�as�na bakt�klar�nda, ger�ekten de Darwin'in herhangi bir kitab�n�n yer almad���n� g�rm��ler.

Burada, Darwin okunmadan organik evrim kuram� ��retilemez ve ��renilemez, demek istemiyoruz. Amac�m�z, �lkemizde ya�ambilimcilerin bile Darwin'in kitaplar�na az �ok ilgisiz kald�klar�n� vurgulamak. Genellikle b�yle. �rne�in, bir fizik ��rencisine, Maxwell'in "A Treatise on Electricity and Magnetism" (1873) kitab� okutulmadan, hatta hi� an�lmadan da alan teorisi ��retilebilir. ��retiliyor da. Bir b�y�k bilimciyle, olanakl� en do�rudan yolla ili�ki kurman�n da kazand�raca�� �eyler oldu�u g�zden ka��yor ya da g�rmezden geliniyor.

Peki, o "tu�la gibi" kitaba ne olmu�? �ner �nalan, arkada��n�n arma�an etti�i kitapla evine d�nm��.

ⁱ Charles Darwin, "Seks�el Se�me" (�ev. �ner �nalan), Onur Yay�nlar�, Ankara, Nisan 1977. (�eviriyle ilgili bilgi i�in buraya t�klay�n�z.)

�ner �nalan'�n, T�rkiye Yaz�lar�'n�n Nisan 1977 tarihli say�s�nda yay�nlanan "Seks�el Se�me" adl� tan�tma yaz�s�n� okumak i�in buraya t�klay�n�z. (Yaz�n�n yay�nlanma tarihiyle, kitab�n bas�m tarihi �rt���yor: Nisan 1977.)

ⁱⁱ Bkz.: Charles Darwin, "�nsan�n T�reyi�i" (�ev. �ner �nalan), 7. bask�, Onur Yay�nlar�, Ankara, Nisan 1995. (�eviriyle ilgili bilgi i�in buraya t�klay�n�z.)